Het is haast inmiddels tot een mythe verheven of het whoosh effect keto echt bestaat. Je hebt misschien wel eens persoonlijke belevenissen gezien van anderen die melden het keto whoosh effect zelf te hebben ervaren. De vraag is of je dat met een korreltje zout moet nemen of niet, want bestaat het whoosh effect wel?
Wat is het Fat Whoosh effect?Â
Het is om te weten wat het fat whoosh effect is eerst handig om de werking van het keto dieet te kennen. Het doel van dit dieet is om het lichaam in ketose te krijgen. Je lichaam haalt normaal gesproken energie uit koolhydraten die voortkomen uit glucose en andere suikertypen. Een lichaam dat in ketose is, verbrandt geen koolhydraten, maar vet (ketonen) en haalt daar energie uit. Het is niet voor niets dat een ketogeen dieet vooral bestaat uit vetten, beperkte hoeveelheid eiwitten en heel weinig koolhydraten. Die zijn namelijk zoveel mogelijk geschrapt zijn in het voedingspatroon.
Het fat whoosh effect blijkt voor te komen in de beleving van mensen die stellen dit te ervaren. Keto whoosh tekenen komen in beschrijvingen voor als een effect dat in je lichaam te zien en te voelen is. Bijvoorbeeld dat vet op het lichaam soft aanvoelt en je er ineens slanker uitziet dan ervoor. Het principe erachter is dat de gedachte bestaat dat het keto dieet ervoor zorgt dat de vetcellen uiteindelijk alleen nog maar gevuld zijn met water. Op het moment dat de cel het opgeslagen water loslaat, ontstaat er volgens deze redenering een fat whoosh effect ¹.
Hoe werkt het Whoosh effect?Â
Het veronderstelde whoosh effect bij keto kent in theorie een bepaalde werking en verloopt aan de hand van een bepaald proces. Bij een keto dieet gebruikt het lichaam vet als brandstof in plaats van koolhydraten. Dat is het uitgangspunt aan de hand waarvan de theorie voor het keto whoosh effect is bedacht.
Bij het verbranden van vet vindt er mobilisatie plaats van de triglyceriden die in de vetcellen zijn opgeslagen. Dat is te zien als vetzuren die zich losmaken en vervolgens afbreken, waarna lipolyse deze in brandstof voor het lichaam omzet. Bij verbranding van opgeslagen vet is het bij de theorie van het whoosh effect niet zo dat de vetcellen verdwijnen. Deze zakken in elkaar en om de structuur te behouden vullen de vetcellen zich met water. Na het verbruiken van alle triglyceriden bestaan de cellen alleen nog maar uit water. Daarna laat de cel het water vrij en dat is het moment dat er een zogenaamd whoosh effect optreedt. Er is voor deze theorie overigens geen wetenschappelijke onderbouwing aanwezig.
Er is uiteraard wel een verband tussen het verliezen van vet en water als basis voor gewichtsverlies. De ketose zorgt voor het afbreken van vetcellen om het lichaam in brandstof te voorzien. Het verband met water is dat je nieren een belangrijke rol spelen in het vasthouden van vocht. Na een maaltijd met veel zout kan je bijvoorbeeld een opgeblazen gevoel hebben of wat meer gezwollen zijn. Drink je dan extra water dan is het mogelijk om daarmee het water dat je lichaam vasthoudt uit te plassen en is je vochthuishouding weer op peil. Je voelt je dan al vaak snel minder opgeblazen of opgezwollen. Dit is een effect dat je kan vergelijken met het whoosh effect dat sommigen ervaren. Je verliest dan eigenlijk geen gewicht, maar voelt je wel lichter omdat het vocht uit je lichaam is.
Volg je een keto dieet, maar zet het gewichtsverlies zich niet door? Het kan zijn dat je vocht vasthoudt en daardoor niet lijkt af te vallen. Er zijn ervaringen van anderen die laten weten dat het helpt om dan een maaltijd te nemen met meer koolhydraten en wat extra calorieën om het fat whoosh effect te stimuleren. Dit in het kader van de eerder genoemde theorie met in het verlengde daarvan dat een koolhydraatrijke maaltijd een trigger is voor vetcellen om het vocht te laten gaan ².
Welke symptomen ervaar je van Whoosh?Â
Het idee achter de theorie is dus bij keto dat er een whoosh effect ontstaat als je het dieet lang genoeg volgt. De cellen geven dan eerst het vet af en daarna het opgeslagen water. Als dat het geval is, lijkt het alsof je bent afgevallen en voelt je lichaam en huid steviger aan. Indien vetcellen die gevuld zijn met water leeglopen dan kan dat tot uitdroging leiden.
Er zijn ervaringen van anderen die het keto dieet volgen die te maken krijgen met diarree en denken dat daarmee het whoosh effect bij keto merkbaar is. Nu is het zo dat diarree een symptoom is dat je maag- en darmstelsel niet optimaal functioneert.
Het is zelfs mogelijk dat diarree ervoor zorgt dat je lichaam uitdroogt. Dat is uiteraard niet gezond, want je lichaam krijgt hierdoor bijvoorbeeld geen mogelijkheid om voedingsstoffen op te nemen. Diarree maakt dat je lichaam namelijk geen tijd heeft om de voedingsstoffen op een juiste manier te verteren ².
- Lijkt alsof je bent afgevallen
- Lichaam en huid voelen steviger aan
- Diarree en mogelijk uitdroging
- Lichaam neemt geen voedingsstoffen op
Relatie tussen alcohol en het Whoosh effectÂ
Er zijn mensen die het whoosh effect bij keto willen triggeren. Het voorbeeld van het eten van een koolhydraatrijke maaltijd is al even genoemd, maar er is ook een relatie met alcohol te leggen. Het is van alcohol bekend dat je lichaam met een tekort aan vocht te maken krijgt. Dat komt omdat alcohol een remmende werking heeft op het diuretisch hormoon dat er normaal gesproken voor zorgt dat je niet te veel moet plassen.
Door de rem op het hormoon zorgt het drinken van alcohol dat je lichaam vocht verliest. Je hebt vast wel eens een keer een avondje gedronken, waarbij je om de haverklap naar de wc moest om te plassen. Dat is het effect van alcohol met als gevolg dat je lichaam met uitdroging te maken krijgt. In die zin is er dus een relatie met alcohol en het veronderstelde keto whoosh effect, waarbij vocht het lichaam verlaat.
Na een avondje alcohol kan het voorkomen dat je lichter bent op de weegschaal. Het is echter niet zo dat je dan lichaamsvet hebt verloren, maar vooral veel vocht. Je drinkt de dag na een avondje stappen waarop de alcohol rijkelijk heeft gevloeid, vaak meer water. Je hebt vast ook wel eens van nadorst gehoord en daar is vochtverlies door alcohol de oorzaak van. Zo krijg je ook te maken met een kater en hoofdpijn omdat je lichaam is uitgedroogd.
Is er dan sprake van een whoosh effect dat op de weegschaal is te zien? Misschien ervaar je dat zo, maar als je dan weer veel water drinkt dan moet je een volgende dag nog maar eens op de weegschaal gaan staan. De kans is groot dat je weer op het gewicht bent voor het avondje nuttigen van alcohol of misschien zelfs wat meer weegt. Net als alcohol zorgen koolhydraten eveneens voor een aanpassing in de waterhuishouding van je lichaam. Daar is alcohol net als het eten van een koolhydraatrijke maaltijd te zien als een trigger om het veronderstelde whoosh effect bij keto te bereiken ³.
Hoe helpt het Whoosh effect bij het verliezen van gewicht?Â
Het whoosh effect op basis van uitdroging van je lichaam is niet gezond en ook niet blijvend. Je verliest vocht in plaats van gewicht en dat geeft een vertekend beeld. Het is inderdaad mogelijk dat je door vochtverlies het whoosh effect bij keto ervaart, maar het betreft hier geen verlies van lichaamsgewicht.
Het veronderstelde keto whoosh effect helpt dan ook niet bij het verliezen van gewicht. Als je wilt afvallen dan heeft je lichaam daar tijd voor nodig. Ook met het volgen van een keto dieet. Het is dan ook niet aan te raden om dat proces te versnellen door te proberen het fat whoosh effect te bereiken. Je hebt wel de mogelijkheid om je lichaam sneller in ketose te laten raken. In dat geval is het belangrijk om minder dan 20 gram koolhydraten per dag te eten en ongeveer drie liter water per dag te drinken.
Het is verder belangrijk om te weten dat je lichaam tijdens het volgen van een keto dieet niet op de reguliere wijze water vasthoudt. Daarom is het ook zo belangrijk om veel water te drinken om je fijn en energiek te blijven voelen. Het duurt altijd even om je lichaam in ketose te laten raken en echt gewicht te gaan verliezen. Je lichaam heeft namelijk even gewenning nodig om in plaats van koolhydraten ineens vetten als brandstoffen te gaan gebruiken.
Heb vooral geduld bij het volgen van een keto dieet en laat het keto whoosh effect maar voor wat het is. Het is tenslotte belangrijk dat het gewichtsverlies blijvend is en geen momentopname omdat je een dag ineens veel vocht kwijt bent geraakt. Wil je succes boeken met het keto dieet richt je dan op de richtlijnen, want dan ben je verzekerd van het beste resultaat en zorg je voor je eigen whoosh effect bij keto.
Bronnen:
- Kalee, K. A. (2021, 3 december). What The Whoosh Effect is & How to Trigger It on Keto. Sorey Fitness by Kim and Kalee. https://soreyfitness.com/nutrition/how-to-trigger-whoosh-effect/
- Ahmadian, M., Duncan, R. E., Jaworski, K., Sarkadi-Nagy, E., & Sook Sul, H. (2007). Triacylglycerol Metabolism In Adipose Tissue. Future Lipidology, 2(2), 229–237. https://doi.org/10.2217/17460875.2.2.229
- Porter, E. (2022, 14 januari). The Alcohol Whoosh: Does Alcohol Make You Lose Weight? Trusty Spotter. https://trustyspotter.com/blog/alcohol-whoosh/